Mussel,
zijn vroegere inwoners,
hun leven & hun huizen
versie november 2018
klik op de foto’s voor een
grotere afbeelding
Bovensteveenweg 4
Het
beklemrecht
van
dit
perceel
wordt
voor
het
eerst
verkocht
op
18
mei
1859
.
De
familie
Bruining
uit
Weende
verkoopt
het
aan
Johannes
van
der
Heide
en
Anna
Wubs.
Het
is
dan
nog
enkel
een
heideveld,
meer
dan
6
ha
groot!;
ze
betalen
er
ƒ9,-
voor.
De
jaarlijkse
pacht
wordt
vastgesteld
op
ƒ45,-.
Er
zijn
enkele
voorwaarden.
Eén
ervan
is
dat
het
beklemrecht
terstond
is
op
te
eisen
als
de
pachter
drie
jaar
achter
is
met
het
betalen
van
de
pacht,
met
verbeurdverklaring
van
het
huis.
Dat
laatste
is
als
compensatie
voor
de
gemiste
pacht-
inkomsten
(bron RHC GrA 2207-6130-87)
. Datzelfde jaar staat er een huis.
Johannes
krijgt
een
gigantische
klus
aan
het
ontginnen
van
meer
dan
60.000
m
2
heide.
Waarschijnlijk
ziet
hij
dit
zelf
ook
in,
want
op
18
december
1861
verkoopt
Johannes
het
beklemrecht
van
de
helft
van
zijn
heidegrond
aan
Johan
Herman
Jasken
op
de
Horsten.
Johannes
beurt
er
ƒ8,-
voor.
Wat
meer
aanloopt
is
dat
hij
voortaan
geen
ƒ45,-
maar
“slechts”
ƒ22,50
pacht
hoeft
te
betalen
(bron
RHC
GrA
2207-6153-7)
.
Er
is
een
tweede
reden
voor
de
verkoop:
het
lukt
Van
der
Heide
namelijk
geen
enkele
keer
om
de
jaarlijkse
pacht
te
betalen.
Misschien
bewust,
misschien
bittere
armoede.
De
familie
Bruining
betracht
de
nodige
coulance.
Na
een
wanbetaling
van
meer
dan
negen
jaar
buigt
de
rechter
zich
erover.
Op
7
februari
1869
valt
het
oordeel:
Johannes
moet
afstand
doen
van
zijn
grond
en
het
huis
vervalt
ter
compensatie
van
de
achterstallige
huur
aan
de
familie
Bruining.
Ook
wordt
Johannes
veroordeeld
tot
betaling
van
de
kosten
van
het
geding.
Johannes
zal
aan
de
ontruiming
mee
hebben
gewerkt,
want
de
dwangsom
bij
tegenwerking
wordt
vastgesteld
op
ƒ400
(bron
RHC
GrA
2207-6213-110)
.
De
grond
is
dan
deels
ontgonnen.
De
familie
Van
der
Heide
verkast naar Tange (Alteveer) maar komt later terug naar Mussel op
Musselweg 142
.
Op
28
januari
1871
kopen
Willem
Heijes
Wubs
en
Wemeltje
Kruizinga
het
beklemrecht
van
6
ha
grond
van
de
familie
Bruining.
Ook
het
grondstuk
van
Van
der
Heide
is
daarbij.
Ook
nu
is
de
koopprijs
ƒ9
en
de
pacht
ƒ45
per
jaar.
Ook
Wubs
mag
er
een
huis
op
bouwen,
“doch
nimmer
eene
tweede”
(bron
RHC
GrA
2207-6230-10
&
11)
.
De
pacht
is
nog
steeds
fors
te
noemen,
maar
omdat
een
gedeelte
van
de
grond
al
ontgonnen
is,
kan
de
familie
Wubs
al
in
het
eerste
jaar
profiteren
van
de
vruchten
van
het
land.
Overigens,
het
huis
is
er
ook
weer
gekomen,
niet
op
de plek van de huidige woning, maar verder naar achteren.
Willem
Wubs
komt
te
overlijden
in
1893.
Op
20
mei
1895
verkopen
zijn
erfgenamen
het
huis
en
de
grond
aan
Willem
ten
Have
uit
Elleringhuizen.
Hij
is
voor
ƒ1375
de
nieuwe
eigenaar
(bron RHC GrA 2207-6434-137)
.
De
familie
Ten
Have
heeft
er
maar
drie
jaar
gewoond.
Op
16
mei
1898
verhuizen
ze
weer
naar
Ellersinghuizen.
Ongetwijfeld
is
het
huis
daarna
verhuurt.
Misschien
dat
we
de
huurders
nog
kunnen
vinden
in
de
Bevolkingsregisters.
Op
18
mei
1903
verkopen
Willem
en
Harmanna
ten
Have
hun
Mussels
bezit
aan
Jan
Kiel,
die
ook
uit
Ellersinghuizen
komt.
Jan
koopt
het
huis
en
ca.9
ha.
landbouwgrond
voor
ƒ2500.
Hij
kan
alles
direct
aanvaarden
(bron
RHC GrA T110-115-152)
. Het huis staat dan dus leeg.
In
1908
koopt
Kiel
ook
het
huis
en
land
van
Musselweg
122
.
Lang
heeft
hij
het
niet
in
bezit
want
op
12
november
1910
probeert
hij
zijn
beide
huizen
en
12
ha
landbouwgrond,
op
een
publieke
veiling
bij
opbod
te
verkopen.
Dat
lukt
voor
het
perceel
van
Bovensteveenweg
4;
Albert Brinks van de Horsten koopt het voor ƒ3500,-
(bron RHC GrA T120-61-3638)
.
Op
een
nu
nog
onbekende
datum
verhuist
Albert
Brinks
sr.
naar
Musselweg
120
en
neemt
Albert
Brinks
jr.
het
beheer
van
de
boerderij
over.
Albert
Brinks
sr.
overlijdt
te
Harpel
en
zijn
erfgenamen
zitten
op
26
maart
1954
om
tafel
voor
de
scheiding
van
de
bezittingen.
De
boerderij
en
13
ha
bijbehorende
landerijen
hebben
een
waarde
van
ƒ27000.
Het
wordt
toegewezen
aan
Albert
Brinks
jr.
Het
huis
op
Musselweg
120,
met
een
waarde
van
ƒ3000,
gaat naar dochter Harmtien, getrouwd met Hilvert ten Have
(bron RHC GrA OZ4-1077-069-WST)
.
Uit
de
kadastrale
leggers
weten
we
dat
het
boerderijtje
omstreeks
1970
is
verkocht
aan
Gerhardus Harmannus Poker en Anna Maria Kuper; de koopaktes zijn nog niet openbaar.
Wordt vervolgd…..
Bovensteveenweg 3
Bovensteveenweg 5
Bovensteveenweg 1 en hoger
Jan Kiel en Lidia Bergman
Een
tekening
uit
1860;
het
eerste
huis
op
Bovenste-
veenweg 4
(Kadasterviewer)
.