Musselweg 98

Op 4 september 1861 verkoopt Harm Jarkes Karskens het beklemrecht van een perceel heidegrond van ca. 17 bunder heidegrond. De zuidelijke helft ter plekke van het tegenwoordig Musselweg 96 , verkoopt hij voor ƒ8,- aan Harm Hendrik Sandmann (bron: RHC GrA 2207-6151-44) . Het noordelijke deel , het huidige Musselweg 98, gaat voor ƒ150 naar Harm Hindriks Scholte (bron RHC GrA 2207-6515-43) . Het gaat om twee evengrote stukken land waarvan echter de koopsom wel erg van elkaar verschilt. Dat verschil wordt veroorzaakt door het verschil in de jaarlijkse pacht. Sandmann beschikt allicht over weinig contante middelen en betaalt een jaarlijkse pacht van ƒ28,- terwijl Scholte maar ƒ14 per jaar kwijt is. Beide buren bouwen een huis op hun perceel. Ze kunnen blijkbaar goed met elkaar want de huizen komen pal naast elkaar te staan. Als vrouw Scholte in 1877 komt te overlijden worden de bezittingen verdeeld. Dochter Anna verkoopt op 12 februari 1878 haar zesde deel van de boerderij aan haar broer Johann Heinrich voor ƒ400; het aandeel roerende goederen verkoopt ze aan hem voor ƒ200.- (bron RHC GrA T120-4-31) . Volgens de akte en ook het Bevolkingsregister woont het gezin van Johann al in bij pa. Op 6 maart 1878 verkopen Harm en zoon Johan het huis “op de Musselkiel” voor ƒ2075 aan Wubbe Heis, boerenknecht te Smeerling (bron RHC GrA T120-4-53) . Een gedeelte van de grond is nog steeds veengrond en zal ontgonnen moeten worden. Om het huis te kunnen betalen leent Heis ƒ1000 van koopman Hendrik Boerhave uit Musselkanaal. Wubbe zal hier nog geen zes jaar wonen. Het is tekenend voor Wubbe die nooit lang op dezelfde plek woont. Na Mussel volgen achtereenvolgens Harpel, Veele, Wedderheide, Wedde. Het zijn alleen maar de plaatsen waar hij contact heeft gehad met de overheid en er kunnen dus best nog meer woonplekken zijn geweest. Er zal een reden voor zijn geweest. Die was er wel voor de verkoop van zijn huis in Mussel. Wubbe komt zijn betalingsverplichting aan geldschieter Boerhave niet na waardoor, met tussenkomst van de deurwaarder, er op 2 januari 1884 het huis op een openbare veiling bij opbod wordt verkocht. Stoffer Hendriks Brakke is met ƒ1350 de hoogste bieder (bron RHC GrA T122-207-7) . Wubbe schiet er dus meer dan ƒ700 bij in. We zien zoon Derk als vijftienjarige langskomen bij de Rechtbank in Winschoten. Hij wordt veroordeeld tot 2 maanden gevangenisstraf. Wat is er gebeurd? Derk en Hendrik Drenth van “de Barlage” bezoeken samen de “herberg van Bessembinders”. Ze zijn er samen met Stoffer Mulder en Berend Drenth. Als de beide laatsten de herberg verlaten worden ze nagezeten door Derk en Hendrik die hen met een “scherp voorwerp” verwonden. Het veroorzaakt wonden in gezicht en handen maar ook hun kleding wordt met dat voorwerp kapot gesneden. Behalve de geveangenisstraf moeten ze de ouders van de slachtoffers een kleine ƒ50 betalen ter vergoeding van de kapotte kleding, dokterskosten en loonderving á ƒ0.60 per dag voor elk van de slachtoffers (bron: RHC GrA 882-467- rol 108) . Ook Derk Jans Brakke, de broer van Derk, staat later voor diezelfde rechter. Voor hem is er een veroordeling tot betaling van een boete van ƒ15 voor het stelen van appelen uit de hof van boer Van der Meulen uit Sellingen. Tegenwoordig zien we dat als een kwajongens- streek, maar in die tijd werd daar ander over geoordeeld. Alles wat eetbaar was heeft in een arme tijd grote waarde en de leeftijd van Derk Jans (17 jaar) is niet bepaald de leeftijd van een kwajongen (bron: RHC GrA 882-519 rol 480) . Op 23 november 1893 verkoopt Stoffer Hindriks Brakke zijn huis en bijna 5 ha grond aan Lambertus Meems. Lambertus heeft er ƒ1500 voor betaald (bron RHC GrA T122-225-145) . Stoffer lijkt in de buurt te blijven (Oomsberg) maar verhuist enkele jaren later naar Veenhuizen. Op 26 oktober 1939 is er een publieke veiling. Lambertus is overleden en Elisabeth woont in bij dochter Heildina op Musselweg 118. De roerende goederen van het echtpaar worden verkocht, zo ook het huis en het land op Musselweg 98. Johannes Plaggenborg uit Musselkanaal is met ƒ5825 de hoogste bieder. De familie verwerpt het bod en op 2 november 1939 is er een herveiling bij palmslag. Het huis met grond gaat nu weg voor ƒ5850, weer aan Johannes Plaggenborg, echter Johannes handelt nu als tussenpersoon voor het waterschap (bron RHC GrA T2207-6972-77) . Op 24 november 1955 verkoopt het waterschap het huis voor ƒ8000 aan Berend Meems en Fennechien Strockmeijer. In de volksmond had Berend de bijnaam “Beernd Kou”. Geenszins een scheldnaam maar er waren nog zeker twee andere mensen met precies dezefde naam. Deze Berend had zijn bijnaam te danken aan zijn handel in koeien. Wordt vervolgd….. Musselweg 96 Musselweg 100 Musselweg 71 t/m 115

Elisabeth Meems-Smith (collectie Harm en Grietje Folkers)

Lambertus Meems (collectie Harm en Grietje Folkers)